Begrafenis

Omstreeks elf uur werden Marg, Mo en ik verwacht aan het mortuarium aan het Universitair Ziekenhuis. Ik hoorde allemaal gezang komen uit een kleine ruimte waar familieleden rond de kist stonden. Even later kwamen enkel mannen en Luker de kist naar buiten dragen, daarna kwamen Gelique en Elgin huilend buiten; dat was best een emotioneel moment om bekenden op die manier te zien…

Er stonden twee bussen op ons te wachten en een uur later kwamen we aan aan het huis van Willem in Wit Santi. Daar ging iedereen zitten rondom de kist die voor een gedeelte openstond zodat iedereen die dat wenste nog een laatste keer de overledene kon groeten. Er werd heel veel gezongen en één dame was de hele tijd aan het huilen; echt pijnlijk om aan te horen. Velen gingen de man gaan groeten en er werd een toespraak gehouden door de zoon van de overledene. Toen werd er afscheid genomen van Willem en droegen zes mannen de kist doorheen het erf waar Willem z’n hele leven had op gewerkt. Het regende toen echt erg en dat maakte de sfeer nog dramatischer; op dat moment begonnen heel veel mensen te huilen…

Later gingen we naar de kerk waar iedereen dicht opeen zat; een Nederlandse priester vertelde wat, iedereen bad en er werd vooral veel gezongen; ik viel echt bijna in slaap.

Wat me dus is opgevallen als verschil tussen een begrafenis in Suriname en in België is dat er hier op de dag zelf veel meer aandacht wordt besteed aan de overledene. Het hele gebeuren duurde hier ongeveer acht uur zonder enige vorm van eten of drank. Op zich verloopt heel veel gelijk alleen duurt hier alles langer en gebeurt alles intensiever. Hier wordt overduidelijk meer gezongen maar wat ik een nadeel vind is het ontbreken van persoonlijke tekstjes tijdens de viering in kerk. Ik vind het wel een goed initiatief dat men hier afscheid neemt van de overledene op de plaats waar die altijd heeft gewoond. Vooral het begraven is hier verschillend; we gingen naar een verlaten plekje terwijl het de hele tijd enorm regende maar dat belette niemand om te gaan wat ik op zich echt al mooi vind; in België zouden we wachten tot de regen ophield om te gaan begraven maar hier niet. We moesten een kwartier door de natte smurrie om uiteindelijk aan te komen aan een plaats waar enkelen vanuit het dorp lagen begraven. Het gat was de vorige dag al gespit, met zes man plaatsten ze de kist in de put en lieten ze die langzaam en voorzichtig zakken. Daarna werden er grote stenen blokken op het gat geplaatst zodat er geen openingen meer waren. Twee mannen verdeelden cement over het graf en zorgden dat het egaal en mooi overal was verspreid. Eens dit klaar was nam Mr. Romalho een takje en schreef er de datum op, de naam en een kleine tekst. Als laatste werd er een zeil gelegd op het graf. Iedereen ging kletsnat terug naar de woonplaats van Willem. Ik vond het begraven op zich een heel mooi gebeuren; erg primitief maar recht vanuit het hart…

Ik ben echt blij dat ik dit intiem moment heb mogen meemaken; het was een emotioneel gebeuren zowel voor de familie als voor mij; ik kende de man niet maar als ik iedereen zo zag huilen dan kon ik me ook niet meer inhouden…


Op de terugweg hebben Margje, Mr.Romalho, twee mannen en ik nog even tijd gemaakt voor een stop; even iets gegeten en whiskey gedronken om zo warm te krijgen… best wel grappig eigenlijk. Daarna zeiknat thuisgekomen en al snel in slaap gedommeld van die drukke dag.